Spawanie to rodzaj obróbki cieplnej metalu, mającej na celu trwałe połączenie elementów wykonanych z tego materiału. Jako że jednak w procesie spawania wyróżnia się kilka odmiennych metod, przed przystąpieniem do pracy należy dokładnie znać specyfikę każdej z nich. Istnieją bowiem uwarunkowania wymuszające użycie konkretnej metody. Zależnie od nich, koniecznym będzie też wybór odpowiedniego sprzętu. Istnieją bowiem spawarki przeznaczone do wykonywania spoin metodami MIG MAG,MMA lub TIG. Na czym polegają te metody, oraz czym charakteryzują się urządzenia spawalnicze im dedykowane? Sprawdźmy.
Spawanie to rodzaj obróbki cieplnej metalu, mającej na celu trwałe połączenie elementów wykonanych z tego materiału. Jako że jednak w procesie spawania wyróżnia się kilka odmiennych metod, przed przystąpieniem do pracy należy dokładnie znać specyfikę każdej z nich. Istnieją bowiem uwarunkowania wymuszające użycie konkretnej metody. Zależnie od nich, koniecznym będzie też wybór odpowiedniego sprzętu. Istnieją bowiem spawarki przeznaczone do wykonywania spoin metodami MIG MAG,MMA lub TIG. Na czym polegają te metody, oraz czym charakteryzują się urządzenia spawalnicze im dedykowane? Sprawdźmy.
Spawanie MIG/MAG
Zarówno spawanie MIG, jak i MAG są metody spajania łukowego metali przy użyciu elektrod topliwych z zastosowaniem gazów osłonowych lub, bądź też ich mieszanek. Różnica między tymi metodami polega na tym, że w przypadku MIG używane są gazy chemicznie obojętne (Metal Inert Gas), takie jak np. argon lub hel, zaś do spawania MAG (Metal Active Gas) używa się gazów aktywnych chemicznie, czyli np CO2.
W obu tych metodach jako elektrody topliwej, używa się specjalnego drutu spawalniczego. Jest on nawinięty na szpulę i podczas spawania dzięki podajnikowi wysuwa się w sposób ciągły z uchwytu spawarki MIG, ulegając stapianiu w łuku elektrycznym. Roztopione elementy spajanego materiału i elektroda mieszają się wzajemnie ze sobą, tworząc w ten sposób tzw. płynne jeziorko spawalnicze. Po odsunięciu elektrody zastyga ono, tworząc trwałe łącze w postaci spoiny.
Podczas spawania, przez dyszę gazową uchwytu spawalniczego doprowadzany jest przez cały czas gaz osłonowy. Jego zadanie polega na ochronie roztopionych materiałów przed działaniem czynników atmosferycznych, a także chłodzi uchwyt spawalniczy.
Pomimo swych podobieństw metoda spawania MIG oraz MAG różnią się od siebie pod względem zastosowania. Spawanie w osłonie gazów obojętnych (MIG) używane jest do łączenia miedzi, aluminium, magnezów i innych metali nieżelaznych, a także ich stopów. Natomiast Spawanie w osłonie gazów aktywnych (MAG) stosuje się w przypadku spajania stali konstrukcyjnych niestopowych, niskostopowych oraz wysokostopowych. Spawanie MIG MAG powinno odbywać się wewnątrz pomieszczeń.
Spawanie MMA
Zupełnie inaczej sprawa wygląda w przypadku spawania metodą MMA. Tutaj bowiem w uchwycie spawalniczym umieszczana jest tzw. topliwa elektroda otulona. Pod wpływem ciepła (do 6000 K) uzyskanego z łuku elektrycznego jarzącego się pomiędzy jej rdzeniem, a spawanym metalem elektroda, a także brzegi łączonego materiału topią się i po złączeniu i skrzepnięciu tworzą jeziorko, które po zastygnięciu zamienia się w trwałą spoinę. Procentowo w spoinie takiej może znajdować się od 10 do 40% materiału rodzimego.
Oprócz tego w jej składzie znajdują się również metaliczne składniki otuliny, która ponadto ma też funkcję osłonową. Gazy oraz ciekły żużel powstałe w wyniku jej rozpadu pod wpływem ciepła, stanowią ochronę łuku przed działaniem czynników atmosferycznych. Zależnie od rodzaju elektrody, w składzie chemicznym otuliny mogą znaleźć się CO2, CO, H2O oraz produkty ich rozpadu.
Sam proces obróbki metodą MMA przebiega w taki sposób, że spawacz ustawiając elektrodę pod pewnym kątem względem miejsca łączenia i przesuwa ją ręcznie wzdłuż linii spawania. Elektroda otulona przesuwana jest ręcznie przez operatora wzdłuż linii spawania i ustawiona pod pewnym kątem względem złącza. W tym przypadku zasilanie łuk spawalniczy zasilany może być prądem przemiennym, bądź też prądem stałym z biegunowością ujemną lub dodatnią.
Samo zajarzenie łuku zaś następuje przy zwarciu końca elektrody z łączonym metalem, a następnie szybkie cofnięcie na odpowiednią długość łuku. Inną metodą zajarzania łuku jest wykonywanie ruchów wahadłowych końcówką elektrody przy jednoczesnym pocieraniu materiału, który zamierzamy spawać.
Łuk przy użyciu spawarki MMA zajarzany powinien być z pewny wyprzedzeniem względem miejsca rozpoczęcia spawania. Odległość taka powinna wynosić około 10 mm. Gdy łuk się ustabilizuje można już rozpocząć właściwą obróbkę ostawiając elektrodę do punktu od którego zamierzamy rozpocząć spawanie.
Spawanie MMA jest zdecydowanie najstarszą i najpopularniejszą z metod. Jest popularna zarówno w przemyśle, jak i wśród osób amatorsko zajmujących się łączeniem metali. Umożliwia spawanie we wszystkich możliwych pozycjach. Sprawdzi się więc w trudno dostępnych miejscach. Dla osób początkujących mamy specjalny artykuł, gdzie pomagamy wybrać odpowiednią spawarkę.
Ponadto dzięki dostępności różnego rodzaju elektrod pozwala łączyć ze sobą zróżnicowane materiały takie jak stale stopowe i niestopowe, żeliwa, niklu, czy też miedzi. Warto dodać, że jest skuteczna przyłączeniu zarówno grubych jak i cienkich materiałów. Spawanie MMA może odbywać się zarówno wewnątrz jak i na otwartej przestrzeni.
Różnice pomiędzy spawarką MIG MAG a MMA
Znając już najważniejsze metody spawania warto przyjrzeć się też urządzeniom spawalniczym. Zależnie bowiem od sposobu na jaki się zdecydujemy, konieczna będzie odpowiednia spawarka. Te bowiem z racji charakterystyki danej metody spawania, różnią się od siebie.
Podstawowym elementem typowym dla migomatów, czyli spawarek mig jest przyłącze gazu osłonowego. Mocowany w nim przewód gazowy podłącza się do butli z odpowiednim gazem. Który w trakcie obróbki wypływa prze dyszę uchwytu spawalniczego, stanowiąc ochronę prezd działaniem czynników atmosferycznych. Spawarki mma nie wymagają takiego przyłącza, gdyż osłonę przed czynnikami zewnętrznymi stanowi gaz wydzielający się w trakcie topienia elektrody otulonej używanej podczas tej metody.
Druga różnica to właśnie sam uchwyt spawalniczy. Migomaty korzystając z elektrody w postaci drutu dysponują uchwytem wyposażonym w podajnik, który automatycznie rozwija szpulę drutu, utrzymując go wciąż na takiej samej długości względem łączonego materiału. Przewód spawalniczy spawarki mma natomiast posiada zakończenie w postaci uchwytu z zaciskiem, w którym mocowana jest elektroda otulona.
Kolejna z różnic to dostępność określonych funkcji. Jako że zarówno spawanie MIG MAG jak i MMA odbywa się na zupełnie innych zasadach oraz z użyciem całkowicie innego rodzaju elektrod, urządzenia dedykowane każdej z nich mogą posiadać typowe dla siebie funkcje. Przykładem w tym przypadku może być np funkcja HOT START typowa dla spawarek mma, która umożliwia szybkie rozpoczęcie spawania oraz zapobiega przyklejeniu się spoiny do materiału.
Należy dodać, że istnieją też urządzenia wielofunkcyjne łączące w sobie cechy migomatów i spawarek MMA, umożliwiające spawanie zarówno MIG/MAG, jak i MMA.
Kolejna z różnic to dostępność określonych funkcji. Jako że zarówno spawanie MIG MAG jak i MMA odbywa się na zupełnie innych zasadach oraz z użyciem całkowicie innego rodzaju elektrod, urządzenia dedykowane każdej z nich mogą posiadać typowe dla siebie funkcje. Przykładem w tym przypadku może być np funkcja HOT START typowa dla spawarek mma, która umożliwia szybkie rozpoczęcie spawania oraz zapobiega przyklejeniu się spoiny do materiału.
Należy dodać, że istnieją też urządzenia wielofunkcyjne łączące w sobie cechy migomatów i spawarek MMA, umożliwiające spawanie zarówno MIG/MAG, jak i MMA.
Spawarka MMA czy MIG/MAG? – podsumowanie
Jak zatem widać istnieją pewne uwarunkowania, względem których należy dobrać odpowiednią metodę spawania. Mowa tu nie tylko o materiałach, które zamierzamy łączyć, ale też od miejsca gdzie odbywać będzie się obróbka. W przypadku prac na otwartej przestrzeni z powodzeniem można spawać metodą MMA, która sprawdzi się też wewnątrz pomieszczeń. Natomiast metoda spawania MIG MAG może odbywać się wyłącznie zamkniętych pomieszczeniach. Powodem jest tu oczywiście gaz osłonowy, który pod wpływem wiatru mógłby być nieskuteczny jako osłona.
Zależnie więc od tego w jaki sposób zamierzamy dokonywać obróbki metali, koniecznym będzie dobór odpowiedniego urządzenia. Możemy więc wybrać sobie jeden z wielu dostępnych na rynku migomatów, który podłączymy do butli z gazem i który pozwoli spajać materiały przy użyciu elektrody w postaci drutu spawalniczego. Lub też zdecydować się na spawanie elektrodą otuloną zamocowaną w uchwycie spawarki MMA.
Udostępnij