Drewno jest niezwykle wytrzymałym, ale też eleganckim materiałem wykorzystywanym do budowy domów lub wykończania wnętrz. Dlatego tak wiele osób decyduje się na postawienie drewnianych schodów. Z tego artykułu dowiesz się, jak zrobić drewniane schody, a także poznasz ich różne rodzaje oraz konstrukcje.
Drewno jest niezwykle wytrzymałym, ale też eleganckim materiałem wykorzystywanym do budowy domów lub wykończania wnętrz. Dlatego tak wiele osób decyduje się na postawienie drewnianych schodów. Z tego artykułu dowiesz się, jak zrobić drewniane schody, a także poznasz ich różne rodzaje oraz konstrukcje.
Rodzaje schodów drewnianych wewnętrznych
To, jak zrobić schody drewniane w swoim domu w dużej mierze zależy od ich rodzaju. Ich podział jest bardzo szeroki i opiera się przeważnie na formie danego typu. Dlatego na początku warto, żebyś wiedział, z czego są zbudowane schody drewniany. Składają się one z:
- biegu – nachylona część schodów, po której się wchodzi/schodzi zbudowana ze stopni,
- podniebienia – spód biegu,
- spocznika – pozioma płyta pozwalająca na zmianę kierunku biegu,
- podestu – płyta umieszczana na piętrze,
- stopnicy – pozioma część stopnia,
- podstopnicy – pionowa część stopnia,
- policzka (wangi) – boczna belka biegu.
Dodatkowo schody można wyposażyć w balustrady zapewniające stabilność podczas wchodzenia lub schodzenia. Każda z nich zbudowana jest z:
- poręczy – służy do podtrzymywania się,
- słupka – mocowany na początku, końcu i zakręcie balustrady,
- wypełnienia – elementy znajdujące się pod poręczą, mogą to być tralki, szyby itd.
Schody policzkowe
Najczęściej spotykane są schody policzkowe. Posiadają one z obu stron boczne belki będące nośnikiem całej konstrukcji. Zwykle posiadają one wyfrezowane otwory, w które wsuwa się stopnice i podstopnice. Następie przykręca się je za pomocą metalowych prętów z gwintami na końcach. Można również pominąć montaż podstopnic, dzięki czemu otrzymasz schody ażurowe. Balustrady są przeważnie montowane do policzków.
Schody osiodłane
Rodzaj schodów policzkowych nazywany jest też schodami siodłowymi. Wyróżnia go kształt belek, które posiadają wycięte „zęby”. Nakłada się na nie stopnice, a następnie wkręca się je w policzki od góry. Tutaj też można zrezygnować z podstopnic. W przypadku schodów z balustradą słupki mocuje się bezpośrednio do stopni.
Schody policzkowo-osiodłane
Jak sama nazwa wskazuje, jest to połączenie dwóch wyżej wymienionych rodzajów. Tradycyjny policzek przykręca się wówczas od strony zewnętrznej, czyli tej znajdującej się przy ścianie. Dzięki temu belka z zębami jest wyeksponowana, co wpływa na ogólną estetykę konstrukcji.
Schody policzkowo-sztycowe
Kolejna odmiana schodów policzkowych. Tutaj też policzek od strony zewnętrznej montuje się do ściany. Jednak tym razem zamiast belki wewnętrznej stosuje się pionowe sztyce. Są to niewielkie słupki z drewna lub metalu umieszczane między stopnicami. W połączeniu z brakiem podstopnic uzyskuje się nowoczesny, otwarty design.
Schody dywanowe
W tym rodzaju stopnice i podstopnice mają taką samą długość. Zwykle rezygnuje się w nich z policzków, na rzecz wsporników. Ewentualnie można też wykorzystać balustradę jako nośnik. Wówczas uzyskuje się wiszący efekt. Swoją nazwę schody dywanowe zawdzięczają konstrukcji, która wygląda, jak spływający z góry dywan. Jest to doskonała propozycja do wnętrz skupiających się na symetrii i prostych geometrycznych kształtach.
Schody jedno-, dwu- i trójbiegowe
Liczba biegów w schodach zależy od tego, ile spoczników wykorzystano podczas ich budowy. Schody jednobiegowe nie posiadają tego elementu. Są stosunkowo proste do postawienia, jednak wchodzenie po nich może być uciążliwe. Z kolei schody dwu- i trójbiegowe posiadają odpowiednio jeden i dwa spoczniki. Pozwalają one zmienić kierunek schodów oraz odpocząć podczas wchodzenia.
Schody skrętne
W domach i dwupiętrowych mieszkaniach o stosunkowo niewielkiej przestrzeni zaleca się budowę schodów skrętnych. Posiadają one słup nośny mocowany do stropów. Stopnie są przykręcane wachlarzowo. Wyglądają one bardzo efektownie, jednak utrudniają wnoszenie i znoszenie dużych obiektów np. mebli czy wanien.
Schody zabiegowe
Alternatywą zarówno dla schodów dwubiegowych i skrętnych są schody zabiegowe. W ich konstrukcji wykorzystuje się bieg, który skręca pod kątem prostym. W miejscu zakrętu stopnice przybierają kształt trójkątów lub trapezów.
Z czego zrobić stopnie, czyli gatunki drewna do schodów
Szukając odpowiedzi na pytanie jak zrobić schody drewniane, z pewnością prędzej czy później będziesz musiał znaleźć materiał, z którego je wykonasz. Specjaliści są zgodni, że najlepiej sprawdza się drewno z drzew liściastych powszechnie występujących na terenie Europy. Mowa tutaj o dębie, klonie, brzozie, jesionie, wiśni czy orzechu. Raczej unika się buku ze względu na jego podatność na odkształcenia. Do bardziej luksusowych i droższych schodów doskonale sprawdzają się drzewa egzotyczne takie jak iroko, merbau, teku, jatoba i tatajuba. Tańszym rozwiązaniem jest wykorzystanie gatunków iglastych np. sosny czy świerku, jednak ich drewno jest miękkie i mniej trwałe. Lepiej po nie sięgnąć, jeśli interesujesz się budową wiaty.
Zanim wybierzesz drewno na swoje schody warto, żebyś sprawdził jego jakość. Zobacz czy słoje są rozmieszczone dość gęsto. Świadczy to o wytrzymałości materiału. Zwróć też uwagę na obecność sęków i innych niedoskonałości mogących wpłynąć na solidność całości. Ważna jest też wilgotność. Powinna ona wynosić mniej niż 8-12%. W przypadku klasy zaleca się wykonywanie stopni z drewna II klasy jakości, a pozostałe elementy z klasy I.
W ostatnich latach odchodzi się od stosowania litego drewna na rzecz elementów fornirowanych. Produkuje się je ze specjalnych płyt stolarskich pokrytych naturalnym fornirem. Schody z nich wykonane są bardziej odporne na wypaczanie. Nie można ich jednak szlifować. Gdy powierzchnia ulegnie uszkodzeniu, należy wymienić fornir na nowy.
Na jakim etapie budowy należy zrobić schody drewniane?
Stawiając schody drewniane, nie musisz przykładać szczególnie dużej wagi do etapów budowy domu. W przypadku schodów żelbetonowych należy je wcześniej dokładnie zaplanować i postawić jeszcze w stanie surowym. Schody z drewna możesz zrobić znacznie później np. kiedy dom posiada dach, okna, podkłady podłogowe czy czynny system ogrzewania. Z ułożeniem posadzki można poczekać do zakończenia stawiania całej konstrukcji. Należy jedynie mieć ustalone wcześniej miejsce, w którym mają być schody.
Zalety schodów drewnianych
Do zalet schodów drewnianych można z pewnością zaliczyć wyjątkowy wygląd drewna, który tworzy niepowtarzalny klimat. Dodatkowo wykorzystany materiał jest też bardzo wytrzymały i idealnie znosi duże obciążenia.
Schody drewniane nie przysparzają też tyle problemów co schody betonowe. Wspominaliśmy już, że z ich wybudowaniem możesz poczekać do późniejszych etapów stawiania domu. Ponadto mogą one być kompletnie niezależne od konstrukcji budynku. Oznacza to, że możesz zrobić schody drewniane w pomieszczeniu, w którym nawet ich nie planowano.
Masz też szerokie możliwości montażu. Wiele firm oferuje kompleksowe usługi związane z produkcją całych konstrukcji oraz stawianiem ich w domu. W sklepach budowlanych znajdziesz również zestawy modułowe do samodzielnej instalacji. Jeżeli jednak jesteś majsterkowiczem, nic nie stoi na przeszkodzie, żebyś kupił niezbędne materiały od stolarza i sam zrobił schody drewniane.
Narzędzia niezbędne do budowy schodów drewnianych
W związku z tym, że będziesz głównie pracować z drewnem, to niezbędne będą maszyny i narzędzia przeznaczone do jego obróbki. Z pewnością należą do nich piły wielofunkcyjne, za pomocą których przetniesz deski i poszczególne elementy. Wiele z tych urządzeń posiada praktyczne funkcje umożliwiające piłowanie pod kątem i nie tylko. Przydadzą się, gdy będziesz potrzebować stopni o nieregularnych kształtach. Możesz wykorzystać w tym celu piły taśmowe, wyrzynarki, piły szablaste, a także różne rodzaje pił tarczowych do drewna.
Po przecięciu desek konieczne jest też ich odpowiednie szlifowanie. Pozbędziesz się w ten sposób szorstkiej powierzchni, drzazg i zadziorów mogących stanowić zagrożenie podczas wchodzenia czy schodzenia po gotowych stopniach. W tym celu niezbędne będą szlifierki i satyniarki. Nie zapomnij też o dobraniu odpowiedniego materiału ściernego. Do usuwania dużych nierówności wykorzystuj papier o niższej ziarnistości i stopniowo przechodź do drobniejszych modeli. W ten sposób uzyskasz idealnie gładką powierzchnię.
Obróbka drewna wiąże się z koniecznością przestrzegania zasad BHP. Dlatego pamiętaj o goglach chroniących oczy oraz rękawicach na dłonie. Dzięki temu unikniesz uszkodzeniu wzroku oraz rąk. Szlifując, załóż maseczkę, która zapobiegnie przedostawaniu się pyłu do dróg oddechowych.
Jak zrobić schody drewniane – podsumowanie
Drewniane schody służą nie tylko do przemieszczania się między piętrami budynków, ale stanowią też element wystroju wnętrza. Dlatego tak ważne jest wybranie odpowiedniego rodzaju oraz materiału, z którego zostaną wykonane. Po przeczytaniu tego artykułu z pewnością dowiedziałeś się, jak zrobić schody drewniane spełniające Twoje oczekiwania.
Jeżeli chcesz poznać inne tajniki związane z budownictwem, to zachęcamy do przeczytania naszych pozostałych tekstów. Opisaliśmy w nich m.in. jak tanio wybudować dom.
Udostępnij