Na ulicach cichosza, na chodnikach cichosza, ale czy na pewno? Zmierz natężenie dźwięku i się przekonaj! 

Hasło „Zróbcie hałas!” jest często wykrzykiwane przez muzyków podczas koncertów i festiwali. Biorąc w nich udział, wręcz liczysz na głośne doznania. O ile okazjonalne wystawienie się na taki hałas nie uprzykrzy Ci życia, to są dźwięki, które powodują irytację, a nawet ból. Sprawdź, czy przypadkiem nie są szkodliwe! Dowiedz się, jak mierzyć natężenie dźwięku i kiedy należy się martwić o swoje zdrowie.

Udostępnij

Autor Maciej Skorżepo

18 lipca, 2023

Przeczytasz w 6 min

Hasło „Zróbcie hałas!” jest często wykrzykiwane przez muzyków podczas koncertów i festiwali. Biorąc w nich udział, wręcz liczysz na głośne doznania. O ile okazjonalne wystawienie się na taki hałas nie uprzykrzy Ci życia, to są dźwięki, które powodują irytację, a nawet ból. Sprawdź, czy przypadkiem nie są szkodliwe! Dowiedz się, jak mierzyć natężenie dźwięku i kiedy należy się martwić o swoje zdrowie.

Wiedza z podstawówki, czyli czym jest dźwięk? 

Na lekcji fizyki temat dźwięku na pewno był omawiany. Dla przypomnienia i w dużym skrócie – dźwiękiem nazywamy drgania o określonej wielkości w cząsteczkach ciał stałych, cieczy lub gazu. Są one wywoływane przez fale powietrza, a nasze uszy odbierają je jako dźwięk. 

Z dźwiękiem wiążą się dwie wartości – jego wielkość i natężenie. Pierwsza z nich, mierzona w hercach (Hz), określa częstotliwość rozchodzących się fal. Normalnie jesteś w stanie usłyszeć dźwięki od 16 do 20 tys. Hz 

Natężenie dźwięku jest nieco bardziej skomplikowane, dlatego więcej dowiesz się z dalszej części artykułu. 

Oszczędź jeszcze więcej!

Rabaty nawet do 80%!

Kup teraz

Jak mierzyć natężenie dźwięku? 

Mówiąc o natężeniu dźwięku mamy na myśli ciśnienie akustyczne. Pozwala określić czy to, co słyszysz, jest dla Ciebie głośne lub ciche. Wszystko zależy od tego, z jaką siłą zmiana tego ciśnienia uderzy w błonę bębenkową. Natężenie dźwięku jest mierzone w decybelach (dB). 

Co ciekawe decybele nie są mierzone na tych samych zasadach, co pozostałe jednostki miary. Za przykład niech posłużą nam metry. Wiesz dobrze, że dystans 100 m oznacza, że jest on dwukrotnie dłuższy od dystansu 50 m. Ale w naszym przypadku dźwięk o natężenie 100 dB nie jest równoznaczny z tym, że jest on dwukrotnie głośniejszy od tego o sile 50 dB. 

Natężenie dźwięku jest mierzone logarytmicznie. Ale co to oznacza? A no to, że skok o około 10 dB sprawia, że dźwięk wydaje się dwukrotnie głośniejszy. Aby lepiej to zobrazować, wróćmy do wcześniejszego przykładu. 50 dB to głośność przeciętnej rozmowy, a 100 dB młota pneumatycznego, czyli stokrotnie głośniejszy dźwięk. 

Narzędzia do pomiaru natężenia dźwięku 

Jak w przypadku każdej wielkości, do zmierzenia siły natężenia dźwięku również potrzebujesz odpowiednich przyrządów pomiarowych. Tym razem zaopatrz się w decybelomierz. 

Urządzenie to posiada czuły mikrofon, który wyłapuje dźwięki z otoczenia, a następnie sprawdza ich głośność. Niektóre modele pozwalają też określić częstotliwość w Hz. Ważne, żeby sprzęt pozwalał na dokonywanie kilkugodzinnych pomiarów. Zyskasz wówczas pełny obraz tego, co się wokół Ciebie dzieje np. podczas pracy. 

Wybierając decybelomierz dla siebie, zwróć przede wszystkim uwagę na jego dokładność. W końcu chcesz uzyskać jak najbardziej precyzyjne wyniki, prawda? Oczywiście nie zapominaj o łatwej obsłudze i kompaktowych rozmiarach. Bardzo przydatną funkcją jest możliwość podłączenia do komputera. Pozwoli Ci to na przesłanie uzyskanych danych i prowadzenie rzetelnych badań.

Decybelomierz – 30-130 dB – standard EC61672 typu 2

• Właściwości elektroakustyczne urządzenia spełniają wymagane standardy EC61672 typu 2
• Precyzyjny pomiar jest możliwy dzięki dokładności 1,4 dB
• Zakres częstotliwości 31,5-8 kHz pozwala na studiowanie dźwięków niesłyszalnych dla ludzkiego ucha
• 4 zakresy pomiarowe
• Ocena częstotliwości według krzywych A i C

Wysokie natężenie dźwięku – czy jest groźne? 

Temat hałasu, czyli wysokiego natężenia dźwięku, przez cały czas przewija się przez media. Nic dziwnego, zagrożenia z niego płynące są często porównywalne ze smogiem! Ale o jakim niebezpieczeństwie jest tutaj mowa? 

Wszystko zależy od siły natężenia dźwięku i czasu ekspozycji. Hałas do 35 dB (cicha muzyka) uznaje się za nieszkodliwy, ale może zirytować na dłuższą metę. Z kolei natężenie 35-70 dB (odkurzacz, samochód) znacząco wpłynie na Twoje samopoczucie. Zmęczenie, spadek wydajności i rozdrażnienie to niektóre z objawów. Hałas powyżej 85 dB (samochód ciężarowy) potrafi już uszkodzić słuch, a nawet zaburzyć krążenie krwi czy zmysł równowagi. W niebezpiecznych sytuacjach, czyli powyżej 130 dB (silnik odrzutowy), dochodzi do drgań organów wewnętrznych, co z kolei prowadzi do schorzeń. Naprawdę ekstremalny hałas powyżej 150 dB powoduje mdłości, a nawet paraliż! 

Skoro mówimy o głośnych dźwiękach, to nie możemy pominąć słuchu. Hałas sprawia, że podnosi się próg słyszalności, czyli okresowa utrata czułości słuchu. W zależności od intensywności może ona trwać od kilku minut do paru dni. Sytuacja ma się zgoła inaczej, gdy cały czas narażasz się na działanie hałasu. Wówczas może dojść do stałego uszkodzenia. W efekcie zamiast cichych dźwięków usłyszysz szum, pisk lub dzwonienie. W najgorszym wypadku kończy się to całkowitą utratą słuchu. 

Hałas ma również niemałe znaczenie na poziom stresu. Wiesz doskonale, jak wygląda praca, gdy co chwila ktoś gada Ci nad uchem, za oknem non stop jeżdżą auta albo słyszysz szum pracujących maszyn. Nie możesz się skupić na pracy, potrzebujesz więcej czasu na wykonanie najprostszych zadań, martwisz się o terminy, a do tego nie ma chwili spokoju. Nic więc dziwnego, że w podstawach BHP lokali gastronomicznych i innych firm często się wspomina o hałasie. 

Nie daj się hałasowi! Sprawdzaj natężenie dźwięku! 

Jak widzisz, wysokie natężenie dźwięku nie jest czymś, co należy bagatelizować. Wystawianie się na jego działanie wpływa na Twoje życie zarówno prywatne, jak i zawodowe. Dlatego warto co jakiś czas sprawdzić, czy funkcjonujesz w otoczeniu przyjaznym dla Twoich uszu. 

Po przeczytaniu naszego artykułu wiesz już, że w tym celu niezbędny będzie decybelomierz. Jeśli po pomiarze okaże się, że pracujesz przez 8 godzin przy hałasie powyżej 85 dB, to pamiętaj, że przysługuje Ci przerwa lub ograniczenie czasu pracy. Z kolei przy wartościach 95-100 dB nie należy pracować dłużej niż 40-100 min dziennie, a przy 110 dB – maksymalnie 10 min. 

Interesujesz się tematem bezpieczeństwa w miejscu pracy? Przeczytaj nasz kolejny wpis poświęcony temu, jak wyrobić książeczkę sanepidowską.